Xây dựng Đảng về đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh

Trải qua hơn 90 năm hoạt động, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn được Nhân dân tin yêu, quý trọng không chỉ vì những thành tựu vĩ đại chưa từng có trong lịch sử Đảng đã mang lại cho dân tộc, mà còn vì Đảng, tiêu biểu nhất là Hồ Chí Minh, đã là một biểu tượng cao đẹp nhất của một kiểu đạo đức mới - đạo đức vì dân, trung với nước, hiếu với dân. Đảng Cộng sản Việt Nam được suy tôn là Đảng của Nhân dân trước hết là vì Đảng ta là Đảng có đạo đức, tiêu biểu cho truyền thống văn hóa - đạo đức cao đẹp của dân tộc và của thời đại.

Đạo đức của Đảng Cộng sản Việt Nam là đạo đức của giai cấp công nhân kết hợp nhuần nhuyễn với tinh hoa đạo đức truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam, nó là sự thể hiện bản chất, tư cách, sứ mệnh cao cả và bổn phận của Đảng đối với Nhân dân, Tổ quốc. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: Đảng ta là một đảng chân chính cách mạng “Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng”. Người còn nói: Đảng cũng ở trong xã hội mà ra và Đảng là do mỗi một đảng viên, do nhiều đảng viên kết lại mà thành. Vì vậy, mỗi một đảng viên trước hết phải là một công dân có đạo đức đồng thời phải thấm nhuần đạo đức cách mạng.

Đạo đức của Đảng Cộng sản Việt Nam là đạo đức cách mạng, là hệ thống các mối quan hệ cơ bản và nội dung của các mối quan hệ đó mà người đảng viên phải nhận thức và rèn luyện để ứng xử với bản thân, với tổ chức, với Nhà nước, với Nhân dân và với đồng chí, đồng bào. Muốn có đạo đức cách mạng thì, như Hồ Chí Minh đã căn dặn, mọi người từ cán bộ đảng viên cấp cao xuống đến cơ sở đều phải kiên quyết chống kẻ thù bên trong là chủ nghĩa cá nhân, đồng thời phải nghiêm khắc với bản thân mà suốt đời tu dưỡng rèn luyện để xứng đáng với tư cách là đảng viên của một đảng chân chính cách mạng. Tất cả mọi cán bộ, đảng viên dù ở bất cứ cương vị nào đều do yêu cầu của cách mạng mà tổ chức phân công, dù là Chủ tịch nước, ủy viên các cấp bộ Đảng hay bộ trưởng cho đến nhân viên lái xe, quét rác... đều phải rèn luyện đạo đức cách mạng, đều phải toàn tâm, toàn ý phục vụ Nhân dân. Chính Người là tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng, là biểu tượng cao đẹp nhất về đạo đức của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Về hệ thống các phạm trù đạo đức cách mạng, hầu như Người dùng lại tất cả những khái niệm, phạm trù đã có trong học thuyết Đức trị của Nho giáo như: trung, hiếu, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, nhân, nghĩa, tín, trí, dũng... Nhưng cái đặc sắc của Hồ Chí Minh là ở chỗ không những Người biết tiếp thu một cách chọn lọc những tinh hoa văn hóa, đạo đức Nho giáo mà Người còn loại bỏ những nội dung hẹp hòi, lỗi thời và đưa vào những phạm trù nói trên các nội dung hoàn toàn mới, phù hợp với thời đại mới.

Trong hệ thống các phạm trù đạo đức cách mạng thì phạm trù xuất phát là Trung thành. Xưa là trung với vua, trung thành nhiều khi mù quáng. Một thứ ngu trung mang nặng ý thức hệ phong kiến, coi sơn hà, xã tắc là của vua nên trung quân được coi là ái quốc. Với Hồ Chí Minh thì lòng trung thành tuyệt đối là trung với nước, với Tổ quốc và Nhân dân. Lòng trung thành với Đảng cũng chính bởi Đảng đặt lợi ích của Nhân dân, Tổ quốc lên trên hết, trung thành với Đảng là bởi vì Đảng trung thành với Nhân dân. Trung thành đi kèm với xây dựng, bảo vệ chính quyền nhân dân, lấy nhân dân làm mục tiêu quyết định, chi phối mọi hành động. Lòng trung thành được thử thách rõ ràng nhất khi Tổ quốc bị xâm lăng thì dám hy sinh chiến đấu đánh đuổi bọn cướp nước và bọn tay sai bán nước để giành và giữ vững chủ quyền quốc gia. Lòng trung thành còn phải thể hiện ở tinh thần lao động sáng tạo xây dựng đất nước giàu mạnh và còn ở sự dũng cảm đấu tranh chống lại mọi bất công, tàn bạo, các biểu hiện quan liêu, tham nhũng trong bộ máy chính quyền. Theo Hồ Chí Minh, lòng trung thành - với nội hàm như trên - phải là sợi chỉ đỏ xuyên suốt và chi phối toàn bộ hệ thống quan điểm đạo đức cách mạng.

Xây dựng Đảng ta về đạo đức trong giai đoạn hiện nay là vấn đề bức thiết, được Đảng ta đặc biệt quan tâm, chú trọng. Đại hội XII của Đảng đã đặt nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức ngang với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức. Quan điểm đó tiếp tục được Đại hội XIII của Đảng kế thừa, bổ sung, hoàn thiện với nhiều nội dung, giải pháp đồng bộ.

Trong phương hướng, nhiệm vụ đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng văn hóa Đảng, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định: “Trong những năm tới phải đặc biệt coi trọng và đẩy mạnh hơn nữa xây dựng chỉnh đốn Đảng toàn diện về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. Việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên được xem là khâu then chốt, một mục tiêu mà Đảng ta cần phấn đấu, làm cho Đảng luôn xứng đáng với mong mỏi của toàn dân, thực sự tiêu biểu cho “trí tuệ, danh dự và lương tâm của thời đại”. Phải tập trung xây dựng Đảng về đạo đức, tích cực đấu tranh phòng chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; phát huy thật tốt trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên theo phương châm chức vụ càng cao càng phải gương mẫu.

Trước yêu cầu công cuộc đổi mới ngày càng gay gắt, phức tạp, khi những cám dỗ vật chất, quyền lực ngày càng tinh vi, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhiều lần nhắc nhở cán bộ, đảng viên, đặc biệt là những người lãnh đạo nếu không vượt qua được chính mình, không giữ được danh dự, liêm sỉ thì không chỉ cá nhân đó mất hết mà sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến lòng tin của Nhân dân đối với Đảng. Cán bộ, đảng viên giữ chức vụ to hay nhỏ, dù ở Trung ương hay cơ sở, trước hết phải là người thật sự “cần, kiệm, liêm, chính”, “chí công vô tư”; thật sự tâm huyết vì nước, vì dân, như thế mới xứng đáng là người lãnh đạo, mới thay mặt Đảng để làm công việc quản trị quốc gia, quản trị xã hội. Chặng đường trước mắt còn dài, khó khăn còn nhiều và có cả những cạm bẫy, cám dỗ. Vậy hãy làm sao để xứng đáng với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân, giữ bằng được cho mình điều thiêng liêng cao quý nhất đó là danh dự của một người cán bộ, một người đảng viên.