Lảo đảo giữa nhân gian Tập phê bình - tiểu luận của Đỗ Anh Vũ

“Lảo đảo giữa nhân gian” là cuốn phê bình - tiểu luận thứ hai của Đỗ Anh Vũ, được chia làm 3 phần “Những miền chữ nghĩa”, “Theo dấu văn nhân” và “Từ tôi đến em”. Trong đó, người viết thể hiện một bút lực đáng nể với lối phê bình tung tẩy, phiêu bồng mà không thiếu sự sắc sảo. Với hơn 300 trang viết, tác giả “luận” về nhiều đề tài, chạm đến nhiều ngõ ngách của chữ và nghĩa. Luận về chữ “trâu”, Đỗ Anh Vũ bày ra hình ảnh con trâu trong vòng quay 12 con giáp, niềm mến thương ân cần với con kéo cày của người nông dân qua bài ca dao “Trâu ơi ta bảo trâu này” và còn cả nỗi tiếc tủi hậm hực của con người bao đời với câu thành ngữ “trâu chậm uống nước đục”... Luận về con lợn là cả những chuỗi tên gọi lợn, hợi, heo, trư... gắn với những tập quán, nếp sinh hoạt, sự ví von trong đời sống dân ta, từ chỉ sự dốt nát cho đến những món ăn khoái khẩu. Rồi luận về con hổ, con nai, luận về mây, về mưa, về Huế, về Đà Lạt, về Hà Nội, cả về sao, về giọt máu, luận cả nỗi nhớ nữa, hay luận cả đến cái khuy nhỏ bé, cánh bướm mỏng manh..., cứ thế, tác giả đưa người đọc phiêu du vào liên tưởng chữ, nghĩa. Để từ đó hứng khởi với những con trường nghĩa của chữ trong thơ các thi nhân cổ kim, Lý Bạch, Puskin, Xuân Diệu, Hàn Mặc Tử, Bích Khê, Nguyễn Bính, Quang Dũng, Xuân Quỳnh, Lưu Quang Vũ, Hữu Thỉnh, Hoàng Nhuận Cầm,... Để còn trải lòng cùng các cung bậc xúc cảm, suy nghiệm khi chữ ấy trong muôn mặt nỗi đời.

PGS.TS. Phùng Gia Thế nhận định: “Lảo đảo giữa nhân gian là cách tư duy và diễn đạt thế giới độc đáo của Đỗ Anh Vũ. Một sự đắm say với cuộc đời, với thi ca mà ở đó, mỗi chi tiết dù nhỏ nhất của đời sống văn hóa, con người, mỗi trạng huống vân vi về cảnh vật, tình bạn, tình yêu, nỗi nhớ hay những thứ tưởng vô tri như khu vườn, cơn mưa, đám mây, một vì sao... đều lấp lánh mỹ cảm. Những nghiền ngẫm, chiêm nghiệm hay khảo tả về đối tượng của nhà nghiên cứu trong đây không lấn át sự nhạy bén của trực giác, sự cất cánh xúc cảm của tài hoa nghệ sĩ. Lảo đảo giữa nhân gian là mê luận của một người văn yêu tiếng nước mình”.

Mời các bạn tìm đọc.

N.T.V