Tản văn - Nắng xuân

“Nắng xuân thắm trên môi hồng...

Gió xuân đến bên em ngồi...”(*)

Ta cùng người đi đến chỗ đã từng hẹn với nhau. Nhà ai bên đường mở một ca khúc về mùa xuân. Câu hát rộn rã khắp phố phường khiến ta như trở lại tuổi thơ, muốn nhảy chân sáo và miệng muốn hòa ca bài “Dịu dàng sắc xuân” cùng ai đó. Khi sáng tác bài hát này hẳn nhạc sỹ đang vui lắm mới có thể thốt lên bằng những thanh âm vui tươi náo nức một niềm hân hoan trước thực thể Nắng Xuân tươi hồng. Gió thổi tán lá bay bay, nắng như cũng nhảy nhót theo từng cung bậc của ca khúc đang thả khắp đất trời.

Thực ra ở miền cao nguyên này, chỉ chừng chục năm nay mới có không khí lành lạnh, ẩm ẩm của mùa xuân. Những làn mưa bụi lay phay rắc trong ánh nắng đang chiếu từng luồng xiên xiên trong không gian làm cái lạnh se se như tiết xuân xứ Bắc càng rõ hơn. Lạnh vậy đấy nhưng nhà nhà vẫn hối hả nếp sinh hoạt thường ngày. Những ông bố và con trai lớn dậy sớm chuẩn bị xe cày, túi bạt... để đi hái cà phê. Người mẹ lúi húi vừa nấu cơm vừa kêu những đứa con khác dậy để còn đến trường. Chừng gần 6 giờ cả nhà quây quần ăn bữa sáng đạm bạc cơm rau rồi con cái đi học. Anh lớp 12 thì đi xe đạp. Em trai em gái học cấp 2 và tiểu học thì đi bộ. Bố mẹ và vài cô chú hàng xóm làm đổi công cùng lên chiếc công nông đang nổ máy đợi ngoài cổng. Chú chó coi nhà cũng nhảy phóc lên trên thùng xe. Đang mùa hái cà phê nên con đường liên thôn còn có nhiều xe cày nữa. Tất cả cùng dịch chuyển về phía các vạt rẫy cách xa chừng năm, bảy, thậm chí cả chục cây số. Năm nay cà phê ít trái do thời tiết không thuận như mọi năm. Trong câu chuyện trên xe hay bên bếp lửa về mùa màng, khuôn mặt người lớn trong nhà trầm ngâm bởi nỗi lo mất mùa khiến tụi trẻ cũng nhiều khi không dám cười đùa rộn rã. Cơn đại dịch covid đã làm khó cho bà con hơn một năm nay. Giờ việc làm ăn mới đang dần hồi phục thì cũng đầy những khó khăn: Vừa qua vụ bơ rớt giá, đến cà phê ít trái, khoai lang đến lúc thu hoạch thì mưa tầm tã... Vụ mùa kém năng suất làm lòng người chùng lại, nhưng vẫn không thể ngăn bước chân Nàng Xuân đang về. Và cùng với mùa xuân là Tết nguyên đán cũng đến. Đâu đó có người tính “Còn hơn 50 ngày nữa là Tết”. Câu nhắc ấy dễ làm ta thoáng chút rối lòng. Bởi Tết là dịp cha mẹ lo cho gia đình những ngày đủ hương vị đón xuân vừa thức ăn vừa đồ thờ phụng cúng kiếng. Tết là dịp những người con lập nghiệp xa quê hoặc là nhộn nhịp khăn gói lỉnh kỉnh đi tàu đi xe hay bay về quê ăn Tết. Chặng đường xa gần cũng đều vất vả bởi nỗi đông đúc chờ đợi. Tết cũng là lúc đàn em nhỏ háo hức vì được nghỉ học để chơi các trò chơi lứa tuổi. Lứa lớn thì chụp ảnh lưu niệm, đi chơi thác cùng nhau. Nhóm nhỡ nhỡ thì rủ nhau trượt patin trên sân trường học hay sân vận động ở quảng trường huyện. Hồn nhiên nhất có lẽ chỉ có các cháu bé còn đang học tiểu học. Với các con, Tết là dịp cả nhà đông đủ nhất, được đi chơi nhiều và được nhận tiền lì xì. Và càng gần Tết, không khí đón xuân mới, đón Tết cổ truyền càng náo nức hơn. Trong cái lạnh se se, người ta khẩn trương đi lại. Làm việc. Yêu và cưới nhau. Có một người họa sỹ sau một chặng đường bôn ba phong trần, nay về lại ngôi nhà nhỏ thân quen. Ông bắt tay vào sửa lại cánh cổng đã bị lệch do thời gian, quét lại bức tường đã có những mảng vôi rơi xuống do ẩm mục. Căn nhà xưa với mái ngói tường rêu bỗng lích rích đàn sẻ nâu bay về. Chúng sà xuống mảng sân còn bụm nước nhỏ đọng lại. Chú cún con chạy loăng quăng trên sân làm bầy sẻ bay vù lên phía đầu nhà. Người họa sỹ đem giá vẽ ra bên hiên nhà. Ông lại vẽ tiếp bức tranh xuân quê đang vẽ dở năm nào. Những hình khối và sắc hồng tràn trên tấm toan. Những đường nét chấm phá vẫn cho độc giả hình dung ra những lứa đôi đang tấp nập trong một đoạn đường du xuân. Những đường cong thanh mảnh như đường lượn tà áo hay bàn tay siết chặt cùng nhau. Màu đỏ màu hồng qua từng nét cọ làm bức tranh của ông tràn đầy mùa xuân hồng ấm. Màu của hoa đào, màu của hoa mai, lấm tấm những nhụy vàng của hoa, hoa hắt ánh hồng trên môi trên má và trên vồng ngực áo dài vừa thướt tha yểu điệu của những thiếu nữ đang tuổi tròn trăng. Nhà bên cạnh đang mở bản nhạc Happy New Year một thời huyền thoại. Ông ngắm nhìn bức tranh lần nữa rồi đi ra ngoài đường. Mùa xuân mới đến thật rồi. Người ta gặp nhau. Chúc tụng. Sum họp quây quần rồi để sau kì nghỉ mỗi người lại quay về nơi mình sinh sống làm việc. Lại tất bật khẩn trương trong vòng quay cuộc sống. Và mùa Xuân lại bung nở trong những hương hoa và lộc nõn. Để rồi khi tháng 3, cây pơ lang đầu dốc vào xóm nhỏ lại nở đỏ như những búp lửa trên cành. Hoa cà phê trắng xóa các triền nương và những đàn ong lao xao đi hút mật. Cơn mưa đầu tiên ngập ngừng đến sau những hồi sấm ì ùng cho ta biết là xuân đang chuyển sang hè - mùa khô bắt đầu đến và vạn vật lại tiếp tục trôi trong dòng chảy hiện tại của nó. Ánh nắng sẽ gay gắt hơn, không còn cái mơ mơ ửng hồng dịu dàng của mùa xuân nữa. Và có lúc nào mệt mỏi vì sự gắt gao của nắng hè, sẽ có không ít người nhớ đến nắng xuân cùng không khí se se lành lạnh và những làn mưa bụi mùa xuân.

Nắng đã lại bừng lên. Cơn mưa đã ngớt. Người và xe vẫn ngược xuôi qua lại trong cái lạnh giá ẩm ướt của mùa xuân. Xuân và người đã thân thương và hiểu nhau như một đôi tri âm tri kỉ. Biết nhau, hiểu nhau, thương mến và luôn bên nhau từ những giá lạnh khó khăn hay trắc trở hàng ngày...

(*) Ca khúc “Dịu dàng sắc xuân” - nhạc sĩ Nguyễn Nam.

Bích Thiêm

Hội viên Hội VHNT Đắk Lắk

Tạp chí Chư Yang Sin số Xuân năm 2021